Wethouder Theo Alkemade geeft reactie op bewonersbrief 'Definitief ontwerp Wijk Zeeburg'.

projectwebsite kenbaar is gemaakt.. Ondanks dat er belangrijke kritiekpunten op het Voorlopig Ontwerp gedeeltelijk zijn verwerkt verzoeken deze bewoners aan u om niet te besluiten dat het college de aanbesteding kan starten onder voorbehoud van instemming van de raad. Op woensdagavond 16 februari 2022 zal het participatietraject en het Definitief Ontwerp in de raadscommissie aan u als raad worden gepresenteerd. Er is daarna uiteraard ook gelegenheid tot het stellen van vragen.

Vooruitlopend op deze presentatie wil ik u op de hoogte stellen van de bewonersbrief en de beantwoording daarvan. Ook kunnen de bewoners ten alle tijden contact opnemen met het projectteam voor nadere uitleg. Mochten er nog vragen zijn vanuit het bestuur dan willen wij die uiteraard ook graag beantwoorden.

Bewonersbrief aan de gemeenteraad op 8 februari en de reactie daarop van wethouder Theo Alkemade op 15 februari. (zie schuingedrukte tekst)

Geachte gemeenteraad en raadscommissie Ruimte,

Als bewoners van de wijk Zeeburg, fase 3, hebben wij kennisgenomen van het “Definitief ontwerp Wijk Zeeburg” en het voorstel van het college hierover. Met deze brief willen wij onze waardering uitspreken voor de mogelijkheden die geboden zijn om als wijkbewoners inbreng te leveren voor de herinrichting. Belangrijke kritiekpunten op het Voorlopig Ontwerp die wij naar voren brachten, zijn, ten minste gedeeltelijk, verwerkt in het Definitief Ontwerp.

Zo is het verlies aan parkeerplaatsen ten opzichte van het Voorlopig Ontwerp behoorlijk verminderd. Dit is positief. Toch richten wij een dringend verzoek aan u om niet te besluiten dat het college de aanbesteding kan starten ’onder voorbehoud van instemming van de raad’. Wij hebben hiervoor een aantal redenen die wij hieronder toelichten. Ook delen wij graag onze ervaringen met het participatietraject met u.

Het “Definitief ontwerp Wijk Zeeburg” bevat enkele elementen die onvoldoende verkeersveiligheid bieden, vooral voor voetgangers.
- In het Voorlopig Ontwerp was het trottoir aan de zuidzijde van de wijkontsluitingsweg Groenewege volledig geschrapt. Dankzij de reacties van bewoners is dit trottoir in het Definitief Ontwerp gedeeltelijk gehandhaafd, maar helaas niet bij het weggedeelte langs de Duinsloot. Dit leidt tot onnodig en gevaarlijk oversteken door voetgangers van en naar De Duinsloot, juist in een bocht van Groenewege (fig. 1). Als zij niet hier oversteken maar gebruik maken van het ‘halfverharde’ pad over het talud van De Duinsloot, verplaatst het probleem zich alleen maar naar de bocht ter hoogte van Erfvoort (fig.2).

Bovendien zullen mensen die slecht ter been zijn of bijvoorbeeld met een kinderwagen lopen, dit ‘halfverharde’ pad niet kunnen gebruiken. Ook de bewoners van de benedenwoningen aan de Victoriberg en Groenewege, van wie het achterpad op Groenewege uitkomt, zullen het trottoir hier node missen. Het in- en uit auto’s stappen op de insteekparkeervakken bij deze bocht wordt zonder trottoir een hachelijke onderneming. Overigens betreuren wij ook dat de ambitie om het trottoir langs het centrale park door te trekken (fig.3) in het Definitief Ontwerp niet wordt gerealiseerd.

Reactie wethouder Theo Alkemade:
De wijk Zeeburg bestaat uit woonerven met als wijkontsluitingsweg, Groenewege ingericht als 30 km-uur weg. Het ontwerp voorziet in alle verkeer remmende maatregelen die de richtlijnen van de CROW (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek) voorschrijven. De locatie van deze maatregelen is in overleg met verkeerskundige en participatie met inwoners bepaald.

Voor voetgangers die over de Groenwege richting Victoriberg wandelen is het juist verstandig om al aan de overzijde haar weg voort te zetten (ter hoogte van De Duinsloot). Het is hier overzichtelijk en uitstekend begaanbaar. Zo kan de voetganger ter hoogte van Victoriberg (50 km/uur) zonder daar te hoeven oversteken gebruik maken van de voetgangersoversteekplaats (zebra). Dat een half verhard pad niet goed begaanbaar zou zijn voor minder validen of mensen slecht er been is niet geheel juist. Er zijn uitstekende half verhardingen die voor iedereen prima begaanbaar zijn. Wij herkennen de geschetste onveilige situatie hier niet.

- Koepelberg is in de huidige situatie een veilig woonerf. Het Definitief Ontwerp maakt het aanmerkelijk onveiliger (fig. 4). In de eerste plaats omdat de groenvoorziening die nu halverwege zit, zou verdwijnen. Deze zorgt er nu voor dat het gemotoriseerd verkeer niet rechtuit kan rijden en zo aanzienlijk wordt afgeremd. In het definitief Ontwerp is een rechte weg ingetekend, weliswaar met een drempel maar we weten uit ervaring hoe weinig effect drempels hebben op de rijsnelheid.

Reactie wethouder Theo Alkemade:
Het betreft hier een woonerf. Het woonerf is doodlopend waardoor er alleen bewoners en bezoekers gebruik maken van deze doodlopende weg. Een woonerf kenmerkt zich o.a. door een snelheidslimiet van maximaal 15 km/uur. De aan te leggen drempel voldoet aan alle richtlijnen en zal zonder twijfel een remmende functie hebben voor verkeer wat zich niet aan de regelgeving houdt. Overigens zijn er op verzoek van diverse bewoners extra drempels in het Definitief Ontwerp opgenomen.

- Bovendien is in het Definitief Ontwerp de veilige voetgangersstrook op Koepelberg verdwenen. Dit zien we ook op diverse andere woonerven, zoals Erfvoort en Spanjaarskrocht. De stroken zijn vervangen door bestrating met zogeheten ‘greenbricks’ (fig. 5). Dit is slecht tot niet beloopbaar voor mindervaliden en ouderen al dan niet met rollator, maar ook voor dames met pumps of ander schoeisel met een smalle hak en heel jonge kinderen.

Zij worden dus gedwongen op de rijbaan te lopen. Er zijn ons inziens andere oplossingen mogelijk zonder de klimaatadaptatie geweld aan te doen. En wij vragen ons af of het toepassen van waterregulerende bestrating op woonerven wel nodig is nu ook een gescheiden rioolstelsel wordt aangelegd, er betere goten worden toegepast, in de wijk een wadi is voorzien en al ca. 7.875 m2 parkeervak waterdoorlatend wordt gemaakt.

Reactie wethouder Theo Alkemade:
De kenmerken van een woonerf zijn onder andere: je mag er 15 km/uur (stapvoets) rijden en het erf is er voor kinderen, voetgangers en fietsers. De locatie van voornoemde verkeersdeelnemers is juist niet specifiek aangewezen. Het is dus niet zo dat de uitwijkstrook specifiek bedoeld is voor voetgangers. Deze is bedoeld voor elkaar passerende auto's. Wanneer je een specifieke loopstrook aanlegt in een woonerf, geef je het signaal af aan automobilisten dat dat dus blijkbaar nodig is omdat men hard rijdt in die straat. Ook geef je het signaal af dat zij in het woonerf geen voetgangers hoeven te verwachten behalve op de loopstrook en zij zullen daar hun rijstijl op aanpassen.

Dit is een vorm van onbewuste communicatie die bekend is vanuit de gedragswetenschappen. Men concludeert: Blijkbaar rijdt men hier hard, daarom hebben voetgangers hier hun eigen stukje grond, dus ik kan op deze plek hard rijden. Dat er in het Definitief Ontwerp niet gekozen is voor een specifiek onderscheid tussen loopstrook en rijbaan, is dus een beargumenteerde keuze. De zogenaamde uitwijkstroken bestaan uit 75% betonstraatstenen en 25% Greenbricks (groen) wat voor een ieder prima begaanbaar is.

- Tenslotte noemen wij de smalle doorgang op het parkeerplein achter De Duinsloot ter hoogte van de nummers 14 en 16 (fig. 6). In combinatie met het verdwijnen van de huidige, kleine 2 groenvoorziening aldaar, is het risico groot dat een kind, dat uit de zeer nauwe uitgang van de tuinen komt, door een auto wordt geschept.

Reactie wethouder Theo Alkemade:
Over dit stukje groen hebben wij al reeds contact gehad met de bewoner daar woonachtig. Wij hebben aangegeven dat dit een omissie is in de tekening en het stukje groen alsnog in het ontwerp op te nemen. Tot slot: Drie van deze vier bewoners hebben ten tijde van het Voorlopig Ontwerp gezamenlijk een schets aangeleverd met daarop een nieuw inrichtingsvoorstel. Deze schetsen zijn bestudeerd door het projectteam van de gemeente en de idee n van de inwoners over met name het achterliggende parkeerterrein zijn nagenoeg geheel overgenomen. Vanwege het algemeen belang hebben wij niet alle voorstellen van deze vier bewoners kunnen overnemen.

Wij maken ons zorgen om het groene uiterlijk van de wijk
Het Definitief Ontwerp wekt bij eerste aanblik de indruk van een groene wijk. Wie beter kijkt ziet dat veel oppervlakken weliswaar groen zijn ingekleurd maar niet of nauwelijks groen gaan worden en in elk geval geen opgaand groen bevatten. Zo zijn de parkeervakken groen gekleurd evenals de oppervlakten met ‘greenbricks’. Op Koepelberg verdwijnen 9 bomen waar slechts 4 bomen en ‘greenbricks’ voor terugkomen.

Reactie wethouder Theo Alkemade:
De parkeervakken zullen voor ca. 40% groen zijn en 60% bestaan uit betonmateriaal. De uitwijkstroken bestaan voor 75% uit betonmateriaal en voor 25% uit groen. Dit heeft te maken met de overrijdbaarheid en toegankelijkheid. Omdat de parkeervakken niet 100% groen zijn is er voor een duidelijke andere tint groen gekozen die aangeduid wordt in de legenda van de tekening.

Bij deze materialen is er gekeken naar duurzaamheid, beheerbaarheid en kwaliteit. Dit geldt ook voor de bomen. Hier kiezen we liever voor 4 bomen met voldoende groeiruimte dan 9 bomen die hun hele leven staan te kwakkelen. Overigens worden er in de gehele wijk meer bomen geplant dan verwijderd. Maar dan wel op de juiste plaats.

Waterregulerende bestrating vergt meer onderhoud en dus hogere onderhoudsbudgetten
Om te voorkomen dat waterregulerende bestrating dichtslibt en zich er veel vuil in ophoopt, moet hij speciaal onderhouden worden. Alleen de veegwagen eens in de zoveel tijd volstaat niet. Dit vraagt hogere onderhoudsbudgetten waarin, bij ons weten, niet is voorzien.

Reactie wethouder Theo Alkemade:
Zeeburg is een van de eerste wijken in Noordwijk waar waterdoorlatende bestrating op deze schaal toegepast zal worden. Vanuit de wettelijke opgave om klimaat adaptief te ontwerpen is dit n van de maatregelen waar we als overheid voor komen te staan. Dit ter vermindering van wateroverlast bij hevige regenval en hittestress op hete zomerdagen. Het is nu nog niet duidelijk of er echt meer onderhoud nodig is dan gemiddeld. Dit zal mede afhangen van het gebruik van de parkeerplaatsen. Met de huidige bezettingsgraad inzake het parkeren verwachten wij overigens geen extra onderhoud aan dit type verharding. Wel onderhoud op een andere wijze.

Het participatietraject
Het traject startte met een flyer, waarin de aandacht werd gevestigd op het Voorlopig Ontwerp en die huis-aan-huis in de wijk werd verspreid. Dat zal althans de bedoeling zijn geweest, maar een deel van de wijk (onder wie de bewoners van Koepelberg) heeft de flyer nooit ontvangen. Wij hebben toen zelf gezorgd voor informatie aan de bewoners van Koepelberg en De Duinsloot. In een gesprek met de projectmanager in november 2021 hebben wij hierop gewezen en hij zou er werk van maken.

Een verslag van het gesprek, dat hij ons toezegde, hebben we niet gekregen. En nu hebben de bewoners van Koepelberg (en wie weet hoe velen met hen) ook niet de brief ontvangen die het gereedkomen van het Definitief Ontwerp meldde. Opnieuw moesten zij dit van mede-wijkbewoners horen. Door deze slechte informatievoorziening is ook de reactietermijn voor betreffende bewoners bekort.

Nog minder te spreken zijn wij over de huidige stap in het participatietraject. Bij de presentatie van het Voorlopig Ontwerp is door de gemeente gemeld dat reacties verwerkt zouden worden in het Definitief Ontwerp. Dit zou in januari gepubliceerd worden en “ook dan is het nog mogelijk te reageren”. Maar nu komen wij erachter dat er een Definitief Ontwerp is dat al door het college naar de raad is gestuurd om groen licht te krijgen voor de aanbesteding.

Noch de brief die een deel van de bewoners ontvangen heeft, noch de website samen.noordwijk.nl rept hierover. Waar is de mogelijkheid gebleven om nog te reageren? De ‘niet-huis-aan-huis-brief’ meldt doodleuk: “Met elkaar hebben we het nieuwe Zeeburg ontworpen. Dat is nu achter de rug”. De website samen.noordwijk.nl juicht “Wethouder Theo Alkemade is erg trots op hoe bewoners en de gemeente in 2021 samengewerkt hebben in het ontwerpen van de nieuwe wijk Zeeburg.” Maar wij vinden dat de wethouder wel een toontje lager mag zingen.

Reactie wethouder Theo Alkemade:
Van 1 april t/m 10 mei 2021 konden alle bewoners via een internetvragenlijst, ideeën wensen breed kenbaar maken via samen.noordwijk.nl. Deze 1 participatieronde is kenbaar gemaakt via een brief/flyer, huis aan huis in de wijk en diverse digitale communicatiemiddelen die de gemeente doorgaans gebruikt. Op deze vragenlijst hebben 393 reacties (35% respons) wat een representatief onderzoek is. Bovendien is de respons van 35% hoger dan gebruikelijk bij internetonderzoek (15%). We hebben dus veel inwoners kunnen bereiken.

Van 20 juli t/m 31 augustus 2021 kon iedereen reageren op schetsontwerpen en het ambitiedocument via samen.noordwijk.nl. Van 3 t/m 19 november 2021 (met uitloop naar 25 november) kon iedereen reageren op het voorlopig ontwerp via samen.noordwijk.nl. Via Samen.noordwijk.nl zijn ca 300 reacties binnengekomen. Overigens wel meerdere vergelijkbare reacties en meerdere reacties van dezelfde personen. Bij de tweede bezorgingsronde van de brief/flyer kregen wij berichtgeving dat de brief/flyer, in een deel van de wijk, een paar dagen later en/of geheel niet bezorgd was.

Dat betreuren wij en hebben toen ook de reactietijd verlengd. Overigens hebben wij nooit later ingekomen reacties ter zijde geschoven. De einddata zijn alleen gebruik om het proces in goede banen te leiden. Bij het aankondiging van het Definitief Ontwerp hebben wij de brief/flyer via PostNL laten bezorgen. Vanaf 17 februari 2022 zal er in een deel van Zeeburg blokparticipatie plaatsvinden voor het invullen van speelvelden en -pleinen. Voor de overige delen van Zeeburg zal dat dan de jaren erop, voor de uitvoering van dat deel, plaatsvinden. Aan alle participatieprocessen zit een eind.

Bij het openbaar maken van het Definitief Ontwerp is aangegeven dat het participatieproces hiermee ten einde is. Wat overigens niet betekent dat de nu nog binnengekomen reacties niet behandeld worden. In de via Post NI verspreide brief en op samen.noordwijk.nl is ook het emailadres genoemd voor zwaarwegende problemen. In de brief is ook het telefoonnummer van de gemeente genoemd. Tijdens het participatieproces is er een duidelijke kanteling in de wens parkeren versus groen ontstaan. Waarbij groen gewenst is maar niet ten koste van verlies van parkeren. Daarnaast zijn er vele wensen opgenomen in het ontwerp als dit past in het algehele ontwerp van de wijk en binnen het beleid en de wettelijke regelgeving.

Tot slot
Wij hopen dat onze aanmerkingen op het Definitief Ontwerp voor u reden zijn om het ontwerp te laten aanpassen op de door ons genoemde punten en dat u vooralsnog geen groen licht zult geven voor aanbesteding op basis van dit Definitief Ontwerp. Wij zijn graag bereid het bovenstaande in een gesprek nader aan u toe te lichten.

Reactie wethouder Theo Alkemade:
Op 16 februari 2022 zal het Definitief Ontwerp gepresenteerd worden aan de raadscommissie. Als de raadscommissie instemt met het ontwerp dan zal het raadsvoorstel voor het benodigde investeringskrediet naar de gemeenteraad gaan voor een definitief besluit. Wij zijn van mening dat er sprake is van een zeer zorgvuldig proces waarin inwoners een grote rol hebben gehad in de ontwikkeling van het Definitief Ontwerp.

Daarnaast dient het ontwerp van de wijk ook te voldoen aan eisen van een veranderende wereld en dat maakt het proces niet eenvoudig. Het ontwerpteam heef afwegingen gemaakt van soms tegengestelde belangen en vereisten waarin wij niet iedere individuele wens hebben kunnen honoreren. Er is vanzelfsprekend begrip voor de teleurstelling van de vier inwoners die de brief geschreven hebben.